یکی از معادن بزرگ گچ در منطقه الموت در محدوده اطراف روستای وناش واقع شده که به نامهای گچ لات ، هزار چال ،مورجانه کش ،خرده گچ ،گرچنو ، بوکو ، زدی سر ، دزد دره ، جرنده چاک ، کتوچال ؛ زنگلان گردن ، ماش مالگا ، گردنه دریوک و تلوچال معروف هستند .
به گردنه قسطین لار الموت که وارد می شویم در ضلع شمال شرقی الموت روستای وناش کوه سفید رنگی که به نظر شبیه برف می ماند را مشاهده می کنیم .
در اینجا لازم است جهت معرفی این معدن گچ توضیحاتی داده شود . از دوران بسیار دور به قدمت تاریخ روستای وناش که حدود 1000 سال می باشد از گچ استفاده می شد که به ذکر چند مورد آن می پردازیم.
از مصارف گچ در این روستا جهت دیوار چینی با استفاده از سنگ . بدین ترتیب که ملاتی از پودر گچ به همراه آب که قبلا آماده شده بود در هر ردیف از دیوار روی سنگ قرار می گرفت و به همین ترتیب دیوار چینی انجام می شد و دیگر مصارف آن در سفید کاری دیواره بیرونی ساختمان و حتی داخلی جهت سفید کاری کاربرد داشته .
امام زاده هایی که در اطراف روستا قرار دارند در روزهای معینی از سال جهت غبار روبی که مراسمی اجرا می شود به نام گچ زنی امام زاده مشهور است و از ملات گچ جهت گچ زنی مناره امام زاده ها استفاده می گردد و حتی در دیوار چینی و سقف امام زاده ها از گچ بعنوان مصالح ساختمانی استفاده می شد .
طرز تهیه پودر گچ : ابتدا از سوی اهالی روستای وناش از سنگ معدن گچ تیکه هایی از آنرا برداشت نموده و بوسیله اسب و قاطر حمل و به نزدیک روستا می رساندند و در آنجا کوره ای را احداث می کردند و با حفر تونل و بوسیله هیزوم آتش روشن نموده و سنگ گچ را حرارت می دادند و پس از انجام این عمل آنرا بوسیله پتک یا چوب ضرباتی را به گچ پخته شده وارد می کردند تا گچ بصورت پودر در آید و سپس پودر گچ قابل استفاده بود .
باید توجه داشت که این نوع گچ دارای ویژگیهای خاصی است از جمله قابلیت سفت شدن ، چسبندگی ، مقاومت در مقابل آتش و استحکام بالایی برخوردار است .
معدن نمک الموت :بعد از رجایی دشت، دومین گردنه نسبتاً مرتفع الموت، یعنی «شاه کوه»، را پیش رو خواهی داشت. بعد از پشت سر نهادن آن به دره شوره زار نمک الموت می رسی. این خطه دارای نمکزارهایی است که از حاشیه کوه به زمین های شالیزاری هدایت می شوند تا زمینه برداشت نمک مهیا شود. شالیزارهای معدن نمک الموت همانند شالیزارهای برنج دیدنی هستند. در دو دهه اخیر، نمک این خطه به مصرف دام ها، نگهداری غذاها، اندود پشت بام ها و مصرف روزانه مردمان، رسیده است.
نمک یکی از مواد غذایی ضروری برای بدن است و به عملکرد صحیح بدن و مغز کمک می کند. اما مصرف زیاد نمک می تواند خطرات بیشماری را برای بدن داشته باشد. این خطرات در افرادی که فشار خون بالایی دارند، به مراتب بیشتر است.
ریختن نمک زیاد در غذا
اثرات مفید نمک برای بدن:
1- بیشترین اثر مفید نمک، ثابت کردن ضربان غیر عادی قلب است و به تنظیم فشار خون می کمک می کند.
2- خارج کردن اسیدیته زیادی که در بدن به وجود آمده است.
3- حفظ تعادل مقدار قند خون
4- فراهم ساختن انرژی لازم برای بدن
5- کمک به عملکرد صحیح سلول های عصبی
6- جذب مواد مغذی
7- صاف و نرم کردن حنجره و جلوگیری از چسبناک شدن مخاط که معمولا در تنگی نفس دیده می شود.
8- برای بیماری زکام و سینوزیت بسیار مفید است.
9- نمک یک آنتی هیستامین طبیعی می باشد.
10- جلوگیری از کرامپ یا گرفتگی عضلانی
11- جلوگیری از ریزش بزاق در حین خوابیدن
12- برای ساخت استخوان مهم است. یکی از مهم ترین دلایل پوکی استخوان، کمبود نمک و آب می باشد.
13- برای تنظیم خواب مهم است و به عنوان یک هیپنوتیسم طبیعی عمل می کند.
14- نمک قسمتی از درمان بیماران دیابتی می باشد.
15- استفاده از نمک بر روی زبان، موجب توقف سرفه های خشک می شود. معدن نمک در گرما رود سفلیمعدن گچ در الموت
گردآورنده:(بهروز رمضانی وناشی)نظرات و پیشنهادات خود را به شماره(09367776920)پیامک نمایید.